Business Angels

    Geneza powstania oraz rozwój tzw. Aniołów biznesu związana jest z rosnącym zapotrzebowaniem na kapitał, przy jednoczesnym utrudnionym do niego dostępie. Za miejsce narodzin aniołów biznesu uważa się Dolinę Krzemową w USA. Zjawisko to wywodzi się z postępowania zamożnych przedsiębiorców, którzy wzbogaciwszy się na akcjach firmy high-tech postanowili dalej inwestować swój kapitał, wspomagając tym samym pomysły innych przedsiębiorców. W europie powstała swoistego rodzaju sieć indywidualnych inwestorów, którzy wykorzystując niedofinansowanie sektora MMŚP postanowili wyjść naprzeciw temu problemowi zapełniając lukę w źródłach finansowania. W Polsce aniołowie biznesu pojawili się wraz z transformacją gospodarczą na początku lat 90. Natomiast dopiero rozwój sieci internetowej przyczynił się do zwiększenia zainteresowania ze strony przedsiębiorców tą formą finansowania[1]. 

            Działalność aniołów biznesu jest w poszczególnych krajach zróżnicowana. Utrudnia to jednoznaczne zdefiniowanie tych podmiotów. Nie mniej jednak posiadają one pewne specyficzne cechy:

·         są to osoby fizyczne,

·         odniosły sukces,

·         mają świadomość praw rządzących rynkiem,

·         akceptują ryzyko,

·         wnoszą nie tylko wkład pieniężny, ale też wiedzę.

            Zgodnie z definicją przyjętą przez Waniak-Michalak H. „aniołami biznesu (business angels) są inwestorzy indywidualni wnoszący kapitał do spółki znajdującej się na początkowym etapie rozwoju, bądź firmy wymagającej finansowania w celu realizacji strategii ekspansji. Oprócz dodatkowych funduszy, aniołowie biznesu zapewniają firmie pomoc w zarządzaniu, tworzeniu i realizacji planów strategicznych, kształtowaniu struktury organizacyjnej…”[3].

            Polska sieć aniołów biznesu dopiero podkreśla swoje znaczenie dla przedsiębiorców. W 2004 r. powstało pierwsze Polskie Stowarzyszenie Aniołów Biznesu PolBAN, które należy do Europejskiej Sieci Aniołów Biznesu EBAN. Sieć ta skupia swoją uwagę głównie na firmach, które dopiero rozpoczynają wchodzić w fazy rozwoju[4]. Zainteresowanie i świadomość istnienia aniołów w Polsce wbrew mylnym pozorom jest bardzo duże, ilość zgłaszanych biznesplanów często przekracza kilkadziesiąt miesięcznie. Drugą stroną medalu jest natomiast złe podejście do całej sprawy, wynikające z braku odpowiednich pomysłów, złego przedstawienia szans i zagrożeń wynikających z realizacji projektu czy brak elementarnej wiedzy ekonomicznej są czynnikami dyskwalifikującymi większość przedsiębiorstw ubiegających się o wzięcie pod „skrzydła anioła”. Kolejnym minusem jest ubieganie się o 100% wkład ze strony aniołów biznesu w inwestycje, co odbiega od założeń, według których przedsiębiorca powinien wnieść także wkład własny. Dla inwestora jest to zazwyczaj nie do zaakceptowania, ponieważ wiąże się to z większym, w gruncie rzeczy całkowitym przejęciem ryzyka niepowodzenia działalności. Także dla przedsiębiorcy jest to niekorzystne, ponieważ taki podział wiązałby się z utratą należności decyzyjnej oraz większości udziałów przedsiębiorstwa[5]. 

                Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw z aniołami biznesu na pewno może wnieść wkład w wzrost gospodarczy oraz rozwój samego przedsiębiorstwa. Pomimo utraty części mocy decyzyjnych przedsiębiorca może uzyskać w zamian oprócz potrzebnych środków pieniężnych cenną wiedzę, kontakty i doświadczenie anioła, które może się okazać na wagę złota. Niestety nie każdy może skorzystać z tej pomocy. Pomimo dużego zainteresowania ze strony inwestorów, chęcią współpracy oraz zainwestowania w osoby posiadające pomysł na biznes, lub plan podjęcia inwestycji w rozbudowę istniejącego już przedsiębiorstwa w praktyce jeden do trzech projektów na sto jest realizowanych przy udziale aniołów. Wynika to z podejścia osób przesyłających zgłoszenia, często wykazujących brak przygotowania merytorycznego, małą świadomość czy po prostu niską jakość zgłaszanych projektów. Natomiast Polscy przedsiębiorcy wskazują na braki w pomocy doradczej ze strony aniołów biznesu, jednocześnie zgłaszając potrzebę utworzenia sieci bezstronnych doradców.

---

[1] Mikołajczyk B., Krawczyk, Aniołowie biznesu w sektorze MSP, Warszawa 2007. s. 49 i 50.

[2] Waniak-Michalak H., Aniołowie biznesu-alternatywne źródło kapitału dla przedsiębiorców, Euroinfo, nr 10(80), 2005, s. 12-15.

[3] Niemczycka A., Pokonać rynek wysokiego ryzyka.

[4] Waniak-Michalak H., Pozabankowe źródła finansowania małych i średnich przedsiębiorstw, Kraków 2007, s. 168-171.